آموزش برنامه نویسی کودکان اسکراچ

Home>مقالات>آموزش برنامه نویسی کودکان اسکراچ

آموزش برنامه نویسی کودکان اسکراچ

 زبان برنامه نویسی کودکان اسکراچ  (Scratch)

اسکراچ (اسکرچ) نام یک زبان برنامه نویسی تصویری می باشد که مخصوص کودکان و نوجوانان طراحی شده است. ایده و طراحی این زبان برنامه نویسی ، کار گروهی از اساتید و دانشجویان دانشگاه Massachusetts Institute of Technology (به اختصار MIT) آمریکا است. این گروه که با نام Lifelong Kindergarten فعالیت های خود را پیش می بردند ، پس از طراحی برنامه نویسی کودکان اسکراچ ، برای نخستین بار در سال ۲۰۰۷ میلادی آن را به صورت کاملاً رایگان منتشر کردند. استقبال کودکان ، نوجوانان ، والدین ، معلمان و محیط های آموزشی مختلف مانند مدارس و آموزشگاه های خصوصی از اسکرچ ، سبب گردیده که این زبان برنامه نویسی پس از اولین انتشار ، تا به همین الان ، همواره درحال بروزرسانی و ارتقا باشد.

******برای ثبت نام و مشاهده ظرفیت دوره آموزشی برنامه نویسی اسکرچ اینجا کلیک کنید******

گروه Lifelong Kindergarten که با شعار جالب “یاد بگیرید تا کد بزنید ، کد بزنید تا یاد بگیرید” ، زبان برنامه نویسی اسکراچ را طراحی نمود ، به طور کلی برنامه نویسی را قسمت مهمی از سواد هر انسان در دنیای مدرن امروزی تلقی کرده و تمام افراد را در تمام سنین به فراگیری مهارت های برنامه نویسی تشویق می نماید. این گروه معتقدند کودکان و نوجوانان در حین برنامه نویسی با اسکراچ ، علاوه بر مفاهیم و الگوهای پایه برنامه نویسی ، مهارت های مختلفی از جمله خلاقانه و هوشمندانه اندیشیدن ، یافتن استدلال های منطقی و روشمند و نیز انجام فعالیت مؤثر در کارهای گروهی را می آموزند. در واقع آنان در کنار برنامه نویسی ، مهارت های رفتاری مختلف زندگی را نیز یاد می گیرند. علاوه بر این، یادگیری برنامه نویسی از طریق اسکرچ، یک سری مفاهیم اولیه ریاضی مانند اصول محاسباتی و منطق ریاضی را برای کودکان ساده و قابل فهم می سازد.

ناگفته نماند که این گروه برنامه نویسی ، اسکراچ را با الهام گرفتن از بازی Lego ، طراحی نمودند. ( لگو: خانه سازی و ساختن اجسام و شخصیت های مختلف به وسیله قطعات کوچک.)

 

مخاطبین زبان برنامه نویسی اسکراچ (Scratch)

زبان برنامه نویسی کودکان اسکراچ ، به گفته خود طراحان ، مختص سنین ۸ الی ۱۶ سال طراحی شده است ، اما نکته قابل توجه این است که کودکان زیر ۸ سال و حتی بزرگسالان نیز از اسکراچ استفاده می کنند. البته این برنامه دارای یک نسخه ساده شده به نام ScratchJr نیز می باشد که پیشنهاد می شود کودکان در سنین پایین تر (۵ تا ۷ سال) از این نسخه استفاده نمایند.

این زبان برنامه نویسی در اقصی نقاط دنیا در حدود بیش از ۱۵۰ کشور ، مورد توجه قرار گرفته و هم اکنون با بیش از ۴۰ زبان مختلف در دسترس می باشد که خوشبختانه زبان فارسی هم در میان این زبان ها وجود دارد. از جمله مخاطبین اسکراچ نیز می توان دانش آموزان دبستانی و دبیرستانی را نام برد که در تمام رشته های تحصیلی از جمله رشته ریاضی ، علوم انسانی ، علوم تجربی ، رشته های هنری ، فنی و … در کنار تحصیل ، مشغول به فراگیری مهارت های برنامه نویسی هستند.

 

چگونگی برنامه نویسی کودکان با اسکرچ

همانطور که بالاتر گفته شد ، اسکراچ و یا اسکرچ یک زبان برنامه نویسی تصویری برای کودکان می باشد که میتوان جهت طراحی بازی ، انیمیشن ، کلیپ های داستانی و موسیقی از آن استفاده نمود. نکته قابل توجه این است که تمامی این کارها ، بدون حتی یک خط کدنویسی ، صورت می گیرد. چرا که مطمئناً یادگیری مهارت های کدنویسی برای کودکان خسته کننده بوده و ممکن است آن ها را نسبت به برنامه نویسی ، سرد و دلزده نماید.

در واقع به اصطلاح اسکرچ در رده زبان های برنامه نویسی Visual قرار می گیرد؛ در اینجا به جای سینتکس ها، عبارت ها و علائم نوشتاری و ریاضی، از نمادهای بصری استفاده می شود. همانطور که پیشتر گفته شد، برنامه نویسی با اسکراچ، چیزی شبیه به بازی با لگو است. در محیط اسکراچ، کاربر با قرار دادن بلوک هایی که هر یک نماد یکی از دستورات مورد نظر هستند در جای خود، برنامه یا بازی مورد نظر را طراحی می کنند. این سازوکار Blockly Programming نام دارد که بسیار ساده تر از کدنویسی است. این نوع برنامه نویسی، همان چیزی است که کودکان در دوره اسکراچ فرا می گیرند.

اسکراچ آنلاین: برنامه نویسی اسکراچ ، به دو روش قابل انجام است. روش نخست ، برنامه نویسی آنلاین می باشد که برای دسترسی به آن ، کافی است به سایت scratch مراجعه کرده و در آن به صورت رایگان نام نویسی نمود. در این روش پس از ساخت بازی ها و انیمیشن های مختلف به وسیله اسکراچ ، می توان آن ها را با سایر کاربران به اشتراک گذاشت و از فضای دوستانه آنلاین در اسکرچ لذت برد. (مراحل ثبت نام در سایت ، بسیار کوتاه و ساده بوده و تنها فاکتور مورد نیاز ، یک آدرس ایمیل فعال است.)

اسکراچ آفلاین: برای استفاده از محیط برنامه نویسی کودکان اسکراچ به صورت آفلاین هم باید به سایت اسکرچ مراجعه کرده و نرم افزار اسکرچ را برای دسکتاپ دانلود نموده و سپس نصب کرد. دانلود نرم افزار ، احتیاجی به ثبت نام در سایت ندارد ، اما برای اشتراک گذاری برنامه های ساخته شده ، این کار لازم است.

 

سیستم مورد نیاز برای برنامه نویسی اسکراچ

اسکراچ آنلاین بر روی اکثر مرورگرهای کامپیوترهای شخصی ، لپ تاپ ها و نیز تبلت ها قابل اجرا می باشد. از جمله این مرورگرها می توان به مرورگر کروم ، فایرفاکس و سافاری اشاره کرد. پروژه های ساخته در اسکرچ ، علاوه بر کامپیوتر و تبلت ، داخل گوشی های موبایل نیز قابل مشاهده هستند ، اما فعلاً امکان برنامه نویسی اسکرچ با استفاده از موبایل ، وجود ندارد.

برای استفاده از ویرایشگر آفلاین نیز همانطور که گفته شد ، می توانید نرم افزار اسکراچ را برای دسکتاپ دریافت کرده و نصب نمایید.

 

محیط جذاب برنامه نویسی اسکراچ (اسکرچ) برای کودکان

اسکراچ دارای یک محیط برنامه نویسی کاملاً گرافیکی و ساده است. همین امر آموزش برنامه نویسی کودکان و نوجوانان را ، به امری جذاب ، لذت بخش و درعین حال ساده و روان ، تبدیل می نماید.

اگر بخواهیم بطور مختصر محیط برنامه نویسی کودکان اسکراچ را برای شما تشریح کنیم ، باید بگوییم صفحه اصلی اسکراچ ، بطور کلی دارای ۴ قسمت می باشد؛ یک قسمت برای نمایش برنامه ساخته شده و تغییرات اعمال شده بر روی برنامه ، یک قسمت برای اضافه کردن کاراکترهای موجود به برنامه ، قسمت دیگر جهت انتخاب تکه کدها و دستورات برای ساختن برنامه و همینطور افزودن صدا ، و آخرین بخش هم برای قرارگیری تکه کدهای انتخاب شده.

کودکان به راحتی می توانند کاراکترهای برنامه را با استفاده از ابزارهای نقاشی داخل اسکراچ ، به سلیقه خود تغییر داده و جزئیاتی را به آن ها اضافه کنند. همینطور می توانند به جای استفاده از موزیک ها و صداهای پیشفرض داخل اسکرچ ، از صدای ضبط شده خود داخل بازی ها و انیمیشن های ساخته شده استفاده نمایند. همچنین شما می توانید از منوی بالای برنامه ، با انتخاب آیکون کره زمین ، زبان برنامه را به فارسی یا هر زبان دیگر تغییر دهید.

 

مفاهیم رایج و پرکاربرد در دوره اسکراچ (اسکرچ)

  • ترتیب: رعایت نظم و سلسله مراتب عملیات ها برای پیشبرد کار
  • حلقه: تکرار و تناوب چندباره یک عملکرد
  • موازات: انجام همزمان چندین عملیات
  • رویداد: انجام یک سری عملیات، به رخ دادن اتفاقات معینی منوط هستند.
  • شرط: اجرای دستورات در صورت وجود یک پیش زمینه
  • تجربه و تکرار: در هر مرحله از کار، عملکرد آن به صورت تجربی آزمایش می شود و در صورت صحیح بودن همه چیز، برنامه نویس به ادامه کار می پردازد.
  • تست و عیب یابی: در اینجا ایرادات برنامه شناسایی و برطرف می گردند.

 

برنامه نویسی کودکان اسکراچ

 

منابع آموزشی اسکرچ

اولین و بهترین مرجع رسمی برای آموزش های متنی ، تصویری و ویدیویی اسکرچ ، سایت رسمی اسکرچ می باشد. این سایت که به زبان فارسی هم ترجمه شده ، دارای آموزش های متنوع ، کارت های کدنویسی و ایده های مختلف جهت انجام اعمال گوناگونی مانند ساخت پویانمایی ، خلق موسیقی ، ساخت بازی های مختلف ، متحرک سازی یک نوشته یا یک شخصیت ، ایجاد یک داستان و بسیاری از کارهای خلاقانه دیگر است.

همچنین این وبسایت دارای آموزش های مختلفی برای والدین و معلمان نیز می باشد تا آنان را با نحوه صحیح آموزش زبان برنامه نویسی اسکرچ به کودکان آشنا نماید.

 

برنامه نویسی اسکرچ ، یک جامعه آنلاین بزرگ

اسکرچ در سایت خود این امکان را فراهم کرده که کاربران بتوانند در فضایی دوستانه و صمیمی با یکدیگر تعامل داشته باشند. از جمله این تعاملات می توان به اشتراک گذاری پروژه ها و برنامه های ساخته شده اشاره کرد. این کار سبب می گردد اعضا با بهره مندی از بازخوردها و نظرات دیگران ، مهارت های بیشتر و جدیدتری کسب نمایند. تا کنون بیش از ۵۰ هزار پروژه در سایت اسکرچ به اشتراک گذاشته شده و این آمار روز به روز درحال افزایش است.  همچنین این سایت دارای فضایی برای تعامل و همفکری والدین و مربیان با یکدیگر می باشد.

نکته قابل توجه این است که سایت اسکرچ دارای قسمتی تحت عنوان پرسش و پاسخ و گفتگوی آزاد است؛ درصورتی که شما هنگام برنامه نویسی با اسکراچ به مشکلی برخوردید ، می توانید به راحتی با مراجعه به قسمت خطاها و مشکلات فنی ، مشکل خود را عنوان نموده و پاسخ های مناسبی را در کمترین زمان دریافت کنید.

 

دوره آموزش برنامه نویسی کودکان اسکراچ (اسکرچ یا Scratch ) در مجتمع فنی تهران

مجتمع فنی نیاوران ، به عنوان یکی از فعال ترین نمایندگی های مجتمع فنی در تهران ، مدت هاست که دوره های آموزشی برنامه نویسی اسکراچ را در لیست دوره های دپارتمان کودک و نوجوان خود ، قرار داده است. این دوره که طی ۳۰ ساعت آموزش حضوری مؤثر با بهره گیری از مجرب ترین اساتید برگزار می شود ، یکی از جذاب ترین و پرمخاطب ترین دوره های دپارتمان کودک و نوجوان مجتمع فنی نیاوران است.

 

آموزش برنامه نویسی اسکراچ

 

سرفصل های آموزشی برنامه نویسی کودکان اسکراچ

از جمله سرفصل های آموزشی این دوره در مجتمع فنی تهران می توان به آشنایی با کلیات و مفاهیم اولیه اسکراچ اشاره کرد که شامل آموزش های مختلفی از جمله نحوه نصب آفلاین و آشنایی با منوها و بخش های مختلف محیط برنامه نویسی اسکراچ و نیز ساخت یک برنامه ساده می باشد. سرفصل بعدی مربوط به آشنایی با مفاهیم کلی برنامه نویسی مانند حلقه ها و دستورات شرطی و سایر دستورات و تکه کدهای موجود در برنامه است. در گام بعدی ، کاربرد دستورات و ابزارهای موجود در برنامه ، طی یک پروژه ساخت انیمیشن ، به هنرجویان عزیز آموزش داده می شود. سرفصل بعد از آن نیز مخصوص آشنایی با جلوه های بصری مختلف و نیز تعیین مکان کاراکترها با کمک محورهای مختصات است.

در درس بعدی هنرجو با متغیرها و نحوه گرفتن ورودی آشنا می شود ، پس از آن ساخت بازی ها آغاز می گردد که قسمت بسیار جذابی برای کودکان است. بعد از آن نیز بخش صداها و مهارت های آهنگسازی با اسکراچ آموزش داده می شود.

در مراحل بعدی ، به دلیل آمادگی ذهن کودک و نیز آشنایی کامل با مفاهیم و کلیات برنامه نویسی ، مباحث پیشرفته تری از برنامه نویسی ، همچون آشنایی با عملگرها و عملوندهای مختلف ، آشنایی با کلاس ها و پارامترها و آشنایی با لیست ها ، مطرح می گردد.

در انتهای دوره نیز نحوه کار با سایت اسکراچ ، ثبت نام در سایت ، اشتراک گذاری برنامه ها ، مطرح کردن مباحث و مشکلات و بسیاری از موارد کاربردی دیگر …، به کودکان و نوجوانان عزیز آموزش داده می شود.

 

 


 

سوالات متداول

 

1- آموزش اسکراچ به کودکان و نوجوانان چه ضرورتی دارد؟

در دنیای امروز و آینده، بدون وجود برنامه نویسان متخصص، امکان توسعه تکنولوژی های مختلف، غیر ممکن است. بنابراین امروزه آموزش یک زبان برنامه نویسی مانند اسکراچ به کودکان و نوجوانان، مهم تر و مفیدتر از آموزش زبان انگلیسی و هر زبان انسانی دیگر است.

 

2- آموزش اسکرچ برای کودکان و نوجوانان، سخت و خسته کننده نیست؟

در دوره برنامه نویسی اسکراچ، خبری از کد نویسی نیست. این نوع برنامه نویسی، به کمک تصاویر و عناصر گرافیکی انجام می گیرد که برای کودکان و نوجوانان کاملا جذاب و هیجان انگیز است.

 

3- مدرک دوره اسکراچ، چه میزان اعتبار دارد؟

در پایان این دوره آموزشی، خدمت تمامی دانش پذیران گرامی، مدرک پایان دوره برنامه نویسی اسکراچ مجتمع فنی تهران اعطا می گردد. این مدرک در داخل و خارج از کشور، از اعتبار بسیار بالایی برخوردار است.

 

4- آموزش برنامه نویسی اسکرچ به کودکان و نوجوانان چه مزایایی دارد؟

حضور کودکان و نوجوانان در دوره اسکرچ، علاوه بر توسعه استعداد، علاقه و نبوغ آن ها در حوزه برنامه نویسی، موجب تقویت خلاقیت، پشتکار، اعتماد به نفس، توانایی حل مسئله و بسیاری از دیگر مهارت های فردی و اجتماعی در آنان می گردد.

 

5- دوره آموزش اسکرچ برای کدام رده سنی مناسب است؟

این دوره آموزشی، برای تمامی افراد در رده سنی 8 تا 16 سال، خصوصا کودکان و نوجوانان علاقمند به تکنولوژی که اوقات زیادی را با موبایل، تبلت، کامپیوتر و کنسول های بازی سپری می کنند، مناسب است.

 

6- برای ثبت نام در دوره اسکراچ چه باید کرد؟

جهت ثبت نام آنلاین در این دوره، از طریق منوی سایت، به دپارتمان کودک و نوجوان مراجعه کنید. همچنین می توانید با شماره های مندرج در سایت (02126121107) تماس حاصل فرمایید و یا این که به صورت حضوری، به مجتمع فنی تهران نمایندگی نیاوران مراجعه نمایید.

 

4.7/5 - (18 امتیاز)
نویسنده |2022-10-23T20:46:56+03:3012 ژوئن 2019|مقالات|
Subscribe
Notify of
guest
2 نظرات
oldest
newest most voted
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
رضوان اسماعیلی
رضوان اسماعیلی
3 years ago

سلام خسته نباشید خیلی متن جالب وکاملی بود
اگر امکان دارد آموزش های تصویری در حد مقدماتی در این صفحه قرار دهید .

2
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x
24ساعته پاسخگوی شما هستیم