برنامه نویسی اندروید چیست؟
منظور از برنامه نویسی اندروید، طراحی اپلیکیشن های اندرویدی، با استفاده از زبان های برنامه نویسی مختلف، نظیر جاوا، کاتلین، پایتون و … است. پیش از شروع یادگیری برنامه نویسی اندروید، لازم است تا با یک سری مفاهیم، نظیر زبان های برنامه نویسی مختلف، بهترین زبان برنامه نویسی و بهترین IDE برای اندروید، آشنا شویم.
این روزها استفاده از تلفن همراه و تبلت، به بخشی جدایی ناپذیر از زندگی روزمره و فعالیت های شغلی و تحصیلی افراد تبدیل شده است؛ به نحوی که برخورداری از تلفن همراه برای هر فرد بالغ، ضرورت پیدا کرده و تقریبا اغلب کودکان و نوجوانان برای آموزش و سرگرمی، از انواع تبلت ها و تلفن های همراه استفاده می کنند.
به علاوه، کاربرد این دو دستگاه، دیگر به برقراری ارتباط از طریق تماس و پیامک خلاصه نمی شود. بلکه عموم مردم، بسیاری از فعالیت های روزمره خود، نظیر برنامه ریزی، مطالعه، آموزش، تماشای فیلم و… را از طریق ابزارها و دیوایس های این چنینی انجام می دهند. با این تفاصیل، تلاش برای استفاده از قابلیت های نوین فناوری، با هدف ارائه سیستم عامل ها و برنامه های مناسب برای این دست ابزارهای هوشمند، از اهمیت بالایی برخوردار است.
بر اساس تحقیقات انجام شده، سیستم عامل اندروید، از سال 2011 تا کنون، برای تلفن های همراه و از سال 2013 برای تبلت ها، پرکاربردترین سیستم عامل محسوب می شود. به علاوه، امروزه ابزارهای دیگری چون بسیاری از تلویزیون ها و ساعت های هوشمند نیز از این سیستم عامل جذاب استفاده می کنند. درست است که اندروید رقیبان قدری چون iOS دارد، اما همچنان مزایا و قابلیت های پرشمار این سیستم عامل، سبب شده است تا کاربرانی از سراسر جهان نسبت به استفاده از آن تمایل نشان دهند و از امکانات ویژه و منحصر به فرد اندروید استفاده نمایند.
با توجه به ضرورت استفاده از دستگاه های هوشمند نظیر موبایل، تبلت و… و همچنین جذابیت سیستم عامل اندروید برای مصرف کنندگان، برنامه نویسی اندروید روز به روز از اهمیت بالاتری برخوردار می گردد. بسیاری از شرکت های مطرح فعال در عرصه تکنولوژی، بخش زیادی از انرژی و سرمایه خود را به این امر اختصاص می دهند و افرادی که در زمینه برنامه نویسی اندروید مهارت داشته باشند، به سرعت در جهان علم و فناوری، به خصوص در حوزه برنامه نویسی، جای خود را پیدا می کنند.
با توجه به تمامی موارد فوق، ضرورت دارد تا با مبحث برنامه نویسی و توسعه اندروید بیشتر آشنا شویم.
زبان های برنامه نویسی اندروید
آنچه در این مطلب می خوانید:
هنگامی که برای آموزش برنامه نویسی اندروید اقدام می کنید، با تعداد زیادی زبان برنامه نویسی مواجه می شوید که هر کدام، ویژگی ها و مزایای منحصر به فرد خود را دارد. شاید در این موقع از خود بپرسید که به راستی کدام زبان برای توسعه و طراحی اپلیکیشن های اندرویدی مناسب تر است؟ برای پاسخ دادن به این سوال، لازم است تا در ابتدا با چند مورد از این زبان ها و خصوصیات‌شان آشنا شویم.
اگر علاقمند به یادگیری انواع زبان های برنامه نویسی به صورت تخصصی و حرفه ای در قالب دوره های آموزشی ورکشاپ هستید، پیشنهاد ما به شما شرکت در دوره های برنامه نویسی مجتمع فنی نیاوران است.
زبان برنامه نویسی سی (C)
سی، یک زبان دستوری و سطح میانی است که ارائه آن به سال 1972 بازمی گردد. این زبان در پیشرفت و ترقی حرفه برنامه نویسی، نقش بسیار مهم و موثری را ایفا کرده است. چرا که بسیاری دیگر از زبان های برنامه نویسی مانند C++ و سی شارپ (#C)، بر اساس اصول اولیه زبان سی و با اقتباس از آن ایجاد شده اند. در نتیجه یادگیری C، برنامه نویس را برای تسلط بر بسیاری از زبان های پرکاربرد دیگر آماده می کند.
زبان سی از انعطاف پذیری بالایی برخوردار است و از نظر سخت افزار و سیستم عامل، محدودیت چندانی برای برنامه نویس ایجاد نمی کند. سی یک زبان قابل حمل است و با ایجاد تغییرات جزئی در کدها، در اغلب سیستم عامل ها و دستگاه ها اجرا می شود. از این رو کاربردهای گسترده و متنوعی دارد که یکی از آن ها، برنامه نویسی اندروید است.
سرعت و عملکرد مناسب C سبب محبوبیت آن نزد برنامه نویسان شده است. همچنین کتابخانه C دارای اطلاعات مفیدی است که برای برنامه نویسان بسیار ارزشمند می باشد.
از آنجایی که زبان C از قدمت بالایی برخوردار است، منابع بسیاری برای یادگیری آن در دسترس است. همچنین تسلط بر این زبان، به نسبت بسیاری دیگر از زبان ها، ساده تر است.
برنامه نویسی اندروید با C++
این زبان نیز یکی دیگر اعضاء خانواده C است که از اغلب ویژگی های اصلی و چهارچوب های آن پیروی می کند. این زبان شیءگرا و سطح میانی، هفت سال پس از ارائه زبان C، یعنی در سال 1979 و برای رفع ایرادات و بهینه سازی آن طراحی شد.
C++ زبانی محبوب و جذاب است که کاربردهای متنوع و فراوانی دارد که از جمله آن، می توان به برنامه نویسی اندروید با C++ اشاره کرد. این زبان نیز همانند C، از یک کتابخانه مناسب برخوردار است که در نوع خود، مزیت مهمی به حساب می آید. همچنین سرعت و قدرت بالای C++ توجه بسیاری از برنامه نویسان را به خود جلب نموده است. از این زبان در طراحی مرورگرها، برنامه های گرافیکی و بانکی مختلف استفاده می شود. چرا که این موارد، به سرعت عمل بسیار بالایی نیاز دارند. به عنوان مثال بسیاری از برنامه های Adobe نظیر Photoshop با استفاده از C++ طراحی شده اند.
همچنین C++ به علت قابلیت منحصر به فرد در مدیریت سخت افزار، یکی از بهترین گزینه ها برای ساخت انواع بازی های رایانه ای پیشرفته، نظیر Football Pro و Witcher 3 است.
از خصوصیات مشترک میان C و C++ می توان به قابل حمل بودن و سازگاری با اغلب سیستم عامل ها اشاره نمود.
همچنین یادگیری زبان C++ برای برنامه نویسانی که به C مسلط هستند، بسیار آسان می باشد.
برنامه نویسی اندروید با جاوا (Java)
جاوا زبان رسمی برنامه نویسی اندروید است که اساسا خود سیستم عامل نیز با استفاده از همین زبان طراحی شده است. جاوا یک زبان دستوری و شیءگراست که در سال 1991 توسط شرکت سان مایکروسیستمز (Sun Microsystems) به کاربران ارائه شده است. شعار “یک بار بنویس و همه جا اجرا کن” معرف مهم ترین مزیت جاوا یعنی قابل حمل بودن آن است. به این معنا که برنامه های نوشته شده در این زبان، برای کلیه دستگاه های هوشمند و سیستم عامل ها کارایی دارند. این امر با کمک ماشین مجازی جاوا (JVM) انجام می گیرد. چرا که برنامه های جاوا در حالت بایت کد می باشند و JVM آن ها را با سیستم عامل های مختلف تطبیق می دهد.
از دیگر مزایای جاوا می توان به مدیریت خودکار حافظه و تنوع برنامه هایی اشاره کرد که می توان با استفاده از این زبان، آن ها را طراحی نمود.
جاوا زبانی قدیمی است و به همین سبب، منابع و کتاب های آموزشی بسیاری در خصوص یادگیری اصول آن در دسترس می باشند. در داخل کشور نیز آموزشگاه های بسیاری با ارائه دوره جاوا اقدام به آموزش این زبان برنامه نویسی کرده اند. از این جهت برای یادگیری جاوا، مسیری هموار را پیش رو دارید. قدیمی بودن زبان مذکور، به این معنا نیست که کاربرد آن در حال کاهش است و به زودی از رده خارج خواهد شد. جاوا همچنان در برنامه نویسی اندروید، از اهمیت بالایی برخوردار می باشد و به نظر نمی رسد که به این زودی ها با زبان دیگری جایگزین شود.
اما لازم است به این نکته توجه داشته باشید که یادگیری جاوا به تنهایی شما را به یک برنامه نویس موفق تبدیل نخواهد کرد. برای پیشرفت بیشتر در حوزه اندروید، بهتر است تا با زبان های جدیدتر نظیر کاتلین نیز آشنایی کافی داشته باشید.
برنامه نویسی اندروید با سی شارپ (C#)
سی شارپ زبانی شیءگرا و سطح بالا از خانواده C است که در سال 2000 توسط شرکت مایکروسافت، با الگوگیری از جاوا و با هدف طراحی یک زبان بهینه تر، ارائه شد. سی شارپ در رده پنج زبان برنامه نویسی برتر جهان قرار دارد و از استانداردهای ISO و ECMA برخوردار است.
در صورت استفاده از سی شارپ، می توانید به کتابخانه دات نت و مایکروسافت نیز دسترسی پیدا کنید و از قابلیت ها و توابع این دو کتابخانه، در فرآیند کدنویسی استفاده نمایید.
زبان فوق در کنار تمامی مزایای پرشمارش، معایبی نیز دارد که از میان آن ها می توان به قدرت نه چندان بالای آن در کامپایل اشاره نمود.
سی شارپ علاوه بر برنامه نویسی اندروید، در سیستم عامل های دیگری چون ویندوز و iOS نیز کارایی دارد و برای طراحی برنامه های تحت وب، طراحی سایت و انواع بازی های کامپیوتری نیز بسیار مناسب می باشد.
زبان سی شارپ از زمان ارائه تا به امروز، رفته رفته پیشرفت نموده و هر بار قابلیت های تازه ای به آن افزوده شده است. با این اوصاف به نظر می رسد که این زبان تا مدت های مدیدی همچنان پرکاربرد خواهد بود. همانطور که اکنون نیز در تمامی کشورها از اهمیت بالایی برخوردار است و یادگیری آن، موقعیت شغلی مناسبی را پیش روی برنامه نویسان قرار می دهد.
یکی از مهم ترین مزایای سی شارپ، فرآیند آموزشی ساده آن است. خصوصا از این جهت که برنامه نویسان مسلط به جاوا، سی و سی پلاس پلاس، به سرعت می توانند با این زبان ارتباط برقرار کنند. اگر علاقمند به یادگیری این زبان برنامه نویسی قدرتمند هستید، می توانید در دوره سی شارپ مجتمع فنی نیاوران شرکت نمایید.
برنامه نویسی اندروید با پایتون (Python)
پایتون نیز همانند زبان های قبلی، یک زبان شیءگرا است. این زبان در سال 1991 توسط برنامه نویس هلندی، خیدوفان روسوم طراحی و عرضه شد. از دیگر ویژگی های پایتون، می توان به سطح بالا بودن آن اشاره نمود.
پایتون یکی از محبوب ترین و پرکاربردترین زبان های برنامه نویسی است که اتفاقا توسط بسیاری از شرکت های نرم افزاری به طور گسترده مورد توجه قرار گرفته است. یادگیری این زبان، نسبتا ساده است و کدنویسی با استفاده از آن، به نسبت برخی دیگر از زبان ها، از پیچیدگی کمتری برخوردار می باشد.
پایتون در تجزیه و تحلیل انواع داده، قدرت و سرعت بالایی دارد. همچنین برای طراحی سایت و ساخت بازی های رایانه ای نیز گزینه ی مناسبی محسوب می گردد.
پایتون با کتابخانه گسترده و کاربردی خود، توابع فوق العاده ای را به کاربران ارائه داده است و به علاوه، قابلیت افزودن ماژول های تازه را در اختیار آن ها قرار می دهد. همچنین برنامه نویسی با استفاده از پایتون، نیازمند پرداخت هیچ هزینه ای نخواهد بود.
این زبان در کنار قابلیت های منحصر به فرد خود، در زمینه طراحی برنامه های موبایل و برنامه نویسی اندروید، چندان قوی عمل نمی کند و در مقایسه با دیگر زبان ها، جایگاه پایین تری دارد.
پایتون یکی از بهترین گزینه ها برای آغاز یادگیری برنامه نویسی محسوب می شود و افراد مبتدی می توانند به سادگی آن را فرا گیرند. در صورتی که قصد شروع آموزش پایتون را دارید و می خواهید این زبان را به صورت حرفه ای و تخصصی، زیر نظر مجرب ترین اساتید بیاموزید، پیشنهاد ما به شما شرکت در دوره پایتون مجتمع فنی نیاوران است.
برنامه نویسی اندروید با کاتلین (Kotlin)
زبان کاتلین با جاوا ارتباط نزدیکی دارد و به گونه ای طراحی شده است که با ماشین مجازی جاوا پیاده سازی شود. کاتلین در سال 2011 و توسط متخصصان روسی طراحی شد و نام آن نیز برگرفته از جزیره ای در نزدیکی سن پترزبورگ می باشد. بنیان گذاران این زبان، قصد داشتند تا با الگوگیری از جاوا، نمونه ای بهتر و کاربردی تر را به برنامه نویسان، خصوصا برنامه نویسان اندروید، ارائه دهند.
کاتلین چیست؟ یک زبان شیءگرا و متن باز (Open Source) است؛ یعنی توسعه دهندگان می توانند برای توسعه و ارتقای قابلیت های آن، اقدام نمایند. این ویژگی سبب توسعه روز افزون کاتلین و بقای بیشتر آن خواهد شد.
کاتلین نیز همانند بسیاری از زبان هایی که پیشتر به آن ها پرداختیم، با بسیاری از سیستم عامل ها سازگار است و به ویژه برای برنامه نویسی اندروید، گزینه بسیار مناسبی است.
این زبان سریع تر از جاوا عمل می کند و استفاده از آن نیز برای برنامه نویسان آسان تر است. چرا که کدها و سینتکس های کاتلین، مختصر و کوتاه ترند و به همین خاطر، احتمال خطا نیز به حداقل خواهد رسید. به علاوه، کاتلین در مقایسه با جاوا از امنیت بیشتری برخوردار می باشد.
به علت شباهت بسیار کاتلین و جاوا، افرادی که پبشتر به جاوا مسلط بودند، می توانند به سادگی کاتلین را نیز فرا بگیرند. توسعه دهندگان کاتلین، در تلاش اند تا با جلب توجه برنامه نویسان جاوا، به محبوبیت و کاربرد کاتلین بیفزایند. در سال های اخیر، این پروسه به کندی طی شده است، اما پیش بینی می شود که در آینده، سیری پرشتاب تر به خود گیرد.
روبی (Ruby)
روبی یک زبان شیءگرا و ساده است که توسط توسعه دهندگان ژاپنی طراحی و ارائه شده است. این زبان با وجود آن که چندان هم شناخته شده نیست، از قابلیت ها و امکانات ویژه ای برخوردار است. از جمله کاربردهای مهم زبان روبی، می توان به برنامه نویسی اندروید اشاره کرد. سرعت و قدرت Ruby بسیار جالب توجه است و به علاوه، با بسیاری از سیستم عامل ها نظیر اندروید، iOS و ویندوز سازگار است.
یادگیری و کار با این زبان بسیار آسان است و منابع نسبتا خوبی برای آموزش آن در دسترس می باشد.
برنامه نویسی اندروید با بیسیک (Basic)
بیسیک یک زبان برنامه نویسی شیءگرا و سطح بالاست که برای اولین بار در دهه 60 میلادی ارائه شد. نسخه توسعه یافته زبان بیسیک، تحت عنوان ویژوال بیسیک (Visual Basic) نیز مدتی بعد به کاربران عرضه شد. این زبان بسیار ساده است و برای افراد مبتدی گزینه مناسبی محسوب می گردد.
زبان بیسیک از پشتیبانی رسمی Android Studio برخوردار نیست و این نقطه ضعف، کاربرد های آن را محدود ساخته است. البته یکی از نسخه های Basic تحت عنوان B4A (Basic4android) که برای برنامه نویسی اندروید ارائه شده است، از این قاعده مستثنی می باشد.
راست (Rust)
راست نیز همانند بسیاری از نمونه های مذکور، یک زبان دستوری و شیءگراست که در سال 2012 توسط موزیلا ارائه شد. این زبان با خانواده C وجوه اشتراک فراوانی دارد، اما محبوبیت و کاربرد آن به مراتب کمتر است.
مهم ترین مزیت راست نسبت به سایر زبان های برنامه نویسی اندروید، امنیت بالای آن می باشد. به علاوه، در زبان راست خطاها به حداقل می رسند و این امر سبب تسریع فرآیند کدنویسی و صرفه جویی در زمان خواهد شد.
یادگیری راست اندکی دشوار است؛ به خصوص از این جهت که زبان مذکور، قدمت اندکی دارد و هنوز منابع مناسب و کافی برای آموزش اصول آن در دسترس قرار نگرفته اند. اما از سوی دیگر، پیش بینی می شود که این زبان متأخر، در آینده از اهمیت و کاربردهای فراوانی برخوردار گردد.
بهترین زبان برنامه نویسی اندروید
با توجه به اطلاعاتی که در اختیارتان قرار دادیم، هر یک از زبان های برنامه نویسی اندروید، دارای مزایا و معایب خاص خود می باشند. این مزایا و معایب باید متناظر با شرایط و اهداف برنامه نویس مورد بررسی قرار گیرند. به عنوان مثال، زبان های پیشرفته اما دشواری چون سی شارپ، برای افراد مبتدی و تازه کار چندان گزینه مناسبی تلقی نمی شوند. اما برای افراد متخصص و باتجربه، مفید واقع می گردند. از سوی دیگر، ماهیت و عملکرد برنامه مورد نظر و ضرورت های آن نیز ما را در انتخاب یک زبان برنامه نویسی مناسب یاری خواهد کرد.
اما اگر قرار باشد به طور کلی قابلیت ها و مزایای زبان ها را مورد توجه قرار دهیم، دو زبان جاوا و کاتلین، به عنوان زبان های رسمی برنامه نویسی اندروید شناخته می شوند و در این زمینه، از مزایای منحصر به فردی برخوردار می باشند. گوگل نیز بطور رسمی، از این دو زبان به عنوان زبان های برنامه نویسی اندروید، پشتیبانی می کند. در این بین، جاوا هنوز نسبت به کاتلین برتری دارد. اما از آنجایی که کاتلین یک زبان متأخر است، هنوز هم برای پیشرفت بیشتر، مسیری طولانی را پیش رو دارد و بعید نیست که در آینده جایگاه جاوا را تصاحب نماید.
البته در این بین لازم است تا به میزان تقاضا در هر کشور نیز توجه شود. به عنوان مثال در کشور ما ایران، زبان های پایتون، جاوا و سی شارپ از محبوبیت بالایی برخوردار هستند و در نتیجه افرادی که برنامه نویسی اندروید را با استفاده از این سه زبان انجام می دهند، با فرصت های شغلی بسیاری مواجه خواهند شد؛ به خصوص زبان جاوا.
اگر قصد دارید برنامه نویسی و توسعه اپلیکیشن های اندرویدی را به طور تخصصی آغاز نمایید، یادگیری زبان جاوا، به دلیل وجود منابع و دوره های آموزشی فراوان و در دسترس، می تواند گزینه مناسبی برای شما باشد.
برنامه نویسی اندروید با اندروید استودیو
حال که در خصوص زبان های برنامه نویسی مختلف صحبت کردیم، باید به این نکته اشاره کنیم که برنامه نویسی اندروید نیز مانند سایر شاخه های برنامه نویسی، به کامپایلر، دیباگر، ادیتور و نهایتا محیط نرم افزاری مناسب خود نیاز دارد. اگر قصد دارید با استفاده از زبان مد نظر خود برنامه نویسی اندروید را آغاز نمایید، لازم است تا با ابزار کاربردی Android Studio آشنا شوید.
Android Studio یک نرم افزار رسمی است که در سال 2013 به طور رایگان توسط شرکت گوگل در اختیار برنامه نویسان اندروید قرار گرفته است. این نرم افزار متن باز (Open Source) که یک IDE مخصوص طراحی و توسعه اپلیکیشن های اندرویدی به حساب می آید، از قابلیت های مفیدی چون ویرایش خودکار، شبیه سازی، بازنویسی کد و… برخوردار است و از اغلب زبان های برنامه نویسی اندروید پشتیبانی می کند.
